Πέμπτη 29 Ιανουαρίου 2009

Ότι εγώ δεν έχω


Η πρόσφατη απαγωγή του εφοπλιστή έκανε γνωστό στο πανελλήνιο ότι η ναυτιλία ακόμα και σήμερα που είναι στα κάτω της, έχει χοντρά φράγκα, τόσα, που τριάντα εκατομμύρια ευρώ φαίνονται να δίνονται με κάποια άνεση στους απαγωγείς για να αφήσουν ελεύθερο τον αξιοπρεπέστατο κύριο, που οι εφημερίδες έγραψαν πως ξεκίνησε από το τίποτα για να κατακτήσει τον κόσμο.

Στον αντίποδα, τα μπλόκα των αγροτών μας υπενθυμίζουν ότι ανάμεσα στα φορτία που διακινούν τα καράβια των πλοιοκτητών είναι και τα αγροτικά προϊόντα, βεβαίως όχι απαραίτητα τα ελληνικά, αλλά εκείνα που το διεθνές εμπόριο επιλέγει για να καλύψει τις ανάγκες των καταναλωτών, στα πλαίσια μίας παγκόσμιας αγοράς, με στόχο το κέρδος. Έτσι τα λεμονάκια στα μανάβικα είναι πλέον από την Χιλή, οι ντομάτες από το Ισραήλ και την Ολλανδία ενώ τα πορτοκάλια μας έρχονται από την Νότια Αφρική. Και την ώρα που συμβαίνουν όλα τούτα, μερικοί ακόμα πιστεύουν στις μεγαλοστομίες του παρελθόντος που λέγονταν στα χρόνια του σημιτικού εκσυγχρονισμού, για όλα τα κιλά και όλα τα λεφτά, από εκείνους που ήθελαν να πιάσουν την καρέκλα στη γνωστή θέση του χαλίφη.

Η ναυτοσύνη των Ρωμιών ήταν από πάντα μία πηγή πλούτου. Η θάλασσα περιγράφει ένα ιδιαίτερο επιχειρηματία. Ριψοκίνδυνο και τολμηρό, έναν άνθρωπο του ρίσκου. Όσο γοητεύει η θάλασσα και παρασύρει τη σκέψη των στεργιανών τόσο ο στίχος του Νίκου Καββαδία ομολογεί την αλήθεια του ναυτικού " Tίποτα στα χεράκια μου, μάνα μου, δε φτουράει, έρωτας, μαλαματικά, ξόμπλια και φυλαχτά. Σιχαίνομαι το ναυτικό που εμάζεψε λεφτά. Eμούτζωσε τη θάλασσα και τήνε κατουράει". Κατά πάσα βεβαιότητα ο παραπάνω λάτρης της ασωτίας, ναυτικός του Καββαδία, δεν κινδυνεύει να τον απαγάγουν, γιατί αφού το κάθε λιμάνι έγινε και καημός, η ζωή αποδεικνύει με τρόπο κυνικό ότι φράγκο δε μένει από τα γούστα...

Στα πολλά που γράφτηκαν και γράφονται για τους εφοπλιστές αυτές τις ημέρες, ας κάνουμε, πιστοί στις συνήθειες αυτού του μπλογκ, μία αναφορά στους αρχαιότερους του είδους. Ο Θουκυδίδης γράφει "Mίνως γαρ παλαίτατος, ων ακοή ίσμεν ναυτικόν εκτήσατο και της νυν Eλληνικής θαλάσσης επί πλείστον εκράτησε και των Kυκλάδων νήσων ήρξέ τε και οικιστής πρώτος εγένετο, Kάρας εξελάσας και τους εαυτού παίδας ηγεμόνας εγκαταστήσας. Tο τε ληστικόν, ως εικός, καθήρει εκ της θαλάσσης εφ’ όσον εδύνατο, του τας προσόδους μάλλον ιέναι αυτώ" και όπως το μετέφρασε ο καθηγητής Γιάννης Σακελαράκης "Ο Μίνως είναι ο παλαιότερος κατά την παράδοση που απέκτησε ναυτικό και κατέκτησε αυτήν που ονομάζεται τώρα ελληνική θάλασσα και κατέλαβε το μεγαλύτερο μέρος από τα νησιά των Κυκλάδων, τα οποία κυβέρνησε και έγινε ο πρώτος οικιστής τους, αφού εξεδίωξε τους Κάρες και εγκατέστησε τα δικά του παιδιά ηγεμόνες. Όσο μπορούσε καθάρισε ακόμη τη θάλασσα από τους ληστές, για να παίρνει ο ίδιος τις προσόδους".

Ο πρώτος ιστορικός είναι σαφέστατος για τον πρώτο θαλασσοπόρο. Το ίδιο και οι ανασκαφές των αρχαιολόγων που πιστοποιούν με βεβαιότητα πλέον, την κυριαρχία των μινωιτών σε όλη τη λεκάνη της Μεσογείου κατά τη διάρκεια της δεύτερης χιλιετίας προ χριστού.


Στις φωτογραφίες είναι η Μινώα, το μινωικό καράβι που ολοκληρώθηκε στα Χανιά το 2003, μετά από εργασίες ενός έτους, με δαπάνες του ναυτικού μουσείου Κρήτης, σύμφωνα με τις οδηγίες των αρχαιολόγων, με βάση τις γνωστές νωπογραφίες από το ακρωτήρι της Θήρας που φαίνονται στην κορυφή και στο τέλος του ποστ.

Η Μινώα ταξίδεψε στο Αιγαίο μέχρι τον Πειραιά στα πλαίσια των εκδηλώσεων για την ολυμπιάδα του 2004, με εθελοντές κωπηλάτες. Την 1η Ιουνίου 2004 το πλοίο άφησε το λιμάνι των Χανίων κάνοντας ενδιάμεσες στάσεις στις Μένιες, τα Αντικύθυρα, το Καψάλι, το Διακόφτι, τη Μονεμβάσια, το Κυπαρίσσι, το Λεωνίδιο, το Ναύπλιο, τις Σπέτσες, την Ύδρα, τον Πόρο, την Αίγινα, ενώ στις 18 Ιουνίου κατέπλευσε στον Πειραιά.
Το πλοίο, ως πιστό αντίγραφο του μινωικού εμπορικού, μετέφερε συμβολικά στεφάνι από την αρχαιότερη αγριελιά της Κρήτης για τη στέψη των Ολυμπιονικών αλλά και διάφορα κρητικά προϊόντα μιμούμενο το ταξίδι των πρωτοπόρων προϊστορικών εμπόρων.

Για την εντυπωσιακή κατασκευή του χρησιμοποιήθηκαν κορμοί από κρητικό κυπαρίσσι ενώ οι συνδέσεις του αποτελούνται από ξύλινες καβίλιες και δεσίματα από σχοινί. Οι κορμοί είναι δηλαδή ραμμένοι μεταξύ τους, με ότι αυτό μπορεί να σημαίνει για την στεγανότητα και αντοχή του πλοίου. Καρφιά δεν υπήρχαν. Το πρωτότυπο πλοίο ναυπηγήθηκε την εποχή του χαλκού όταν το μέταλλο ήταν σπάνιο και πολύτιμο για την κατασκευή των όπλων.

Η καρίνα της Μινώα κατασκευάσθηκε από ένα μονοκόμματο κυπαρίσσι μήκους είκοσι δύο μέτρων. Κατά τον 1ο αιώνα μ.Χ. και παρ' ότι είχαν περάσει περίπου δύο χιλιετίες μετά τη Μινωική Εποχή, ο Πλίνιος αναφέρει πως η Κρήτη ήταν η χώρα του κυπαρισσιού, όπως ήταν αντίστοιχα ο Λίβανος του κέδρου. Το κυπαρίσσι ήταν το συνηθέστερο είδος δέντρου στο νησί και γι αυτό η κατασκευή των καραβιών γινόταν αποκλειστικά με αυτό.


Με αυτού του τύπου τα σκαριά οι μινωίτες όργωναν το Αιγαίο μέχρι τη Σαμοθράκη, γεγονός που επιβεβαίωσε η ανασκαφή του Δ. Μάτσα, πήγαιναν στην Αίγυπτο και κυριαρχούσαν σε ολόκληρη την ανατολική Μεσόγειο. Οι αιγυπτιακές τοιχογραφίες των μινωιτών "Κεφτιού", όπως απέδειξε με το διδακτορικό της για την ενδυμασία των μινωιτών η Έφη Σαπουνά, παρουσιάζουν με σαφήνεια τους κατοίκους του νησιού από την "Μεγάλη Πράσινη", την ονομασία των αρχαίων Αιγυπτίων για την Μεσόγειο, την άγνωστη σε αυτούς θάλασσα που ξανοιγόταν μπροστά τους.

Οι ριψοκίνδυνοι αυτοί έμποροι φόρτωναν το μικρό σκαρί με προϊόντα και το ταξίδι ολοκληρωνόταν όταν ξεπουλούσαν αυτά που έπαιρναν στο ξεκίνημα του ταξιδιού, αλλά και όσα φόρτωναν στους ενδιάμεσους σταθμούς ανταλλάζοντας το αρχικό φορτίο τους, επιστρέφοντας με τα αγαθά που εισήγαγαν, όπως κασσίτερο από το Αφγανιστάν που φόρτωναν στην Ουγκαρίτ και χαλκό από την Κύπρο, ντύνοντας το ταξίδι τους με τη μεταξένια λάμψη του μύθου, που μετέτρεπε τους ατρόμητους προϊστορικούς ναυτικούς σε μυθικούς οικιστές και ήρωες.

Άλλωστε η ικανότητα των Κρητών στη θάλασσα θα συνεχιστεί με τη συμμετοχή του βασιλιά Ιδομενέα, εγγονού του Μίνωα κατά το μύθο, στον Τρωικό Πόλεμο με τα ογδόντα μαύρα πλοία από το Β της Ιλιάδας, αλλά και του Νεάρχου, του ναυάρχου του Μεγαλέξαντρου που θα ιδρύσει σύμφωνα με τον Αρριανό, εξερευνώντας τον Ινδικό Ωκεανό ένα σταθμό με την επωνυμία "Αλεξάνδρου Λιμήν" στη θέση Κορέεστι, στο σημερινό Καράτσι του Πακιστάν...

Έτσι, ο Στάφυλος δεν ήταν ο μοναδικός γιος του Mίνωα που αποίκισε ένα νησί του Aιγαίου. O αδελφός του, σχετικός πάλι στο όνομα με το κρασί, συνδέοντας προφανώς την εξαγωγική δύναμη του κρασιού της Κρήτης, ο Oινοπίων, ήταν κατά τους μύθους αποικιστής της Xίου και είναι γνωστή ακόμη η σχέση της αδελφής τους, της Aριάδνης, με τη Nάξο. Ένας εγγονός του Mίνωα, ο Mίλητος, αποίκισε κατά τον μύθο την μικρασιατική Mίλητο.


Ο Απολλώνιος ο Ρόδιος ονόμασε τις Κυκλάδες "Μινωίδες Νήσους... επεί Μίνως βασίλευσε των νήσων θαλασσοκρατών". Είναι γνωστοί οι οικισμοί με το όνομα Μινώα στην Μεσόγειο, που θεωρούνται μινωικοί εμπορικοί σταθμοί, χωρίς αυτό να αποδεικνύεται πάντα, όπως στην Αμοργό για παράδειγμα, όπου οι ανασκαφές δεν επιβεβαίωσαν την μινωική παρουσία.

Παράκτιοι οικισμοί με το όνομα Μινώα καταγράφονται εκτός από την Αμοργό, στην Σίφνο, στην Πάρο, στην Μονεμβασιά, αλλά και στην Ηράκλεια της Σικελίας όπου κατά το μύθο πέθανε ο Μίνωας ψάχνοντας το φυγάδα Δαίδαλο, αλλά και στην Γάζα της Παλαιστίνης.

Τα μινωικά ευρήματα φτάνουν στην Λήμνο όπως αποδείχτηκε από την έρευνα του Χρ. Μπουλώτη αλλά και στη Μίλητο όπου ήρθαν στο φως πάμπολλα στοιχεία και λείψανα τοιχογραφιών, ακόμη και περόνες με κείμενα της Γραμμικής Α από τις ανασκαφές του W. Niemeier ο οποίος ανασκάπτοντας και στο Tell Gabri του Ισραήλ, αποκάλυψε τοιχογραφημένα δάπεδα, την κατασκευή των οποίων σχετίζει με τους μινωίτες.

Και όλα αυτά τα καταπληκτικά ταξίδια πραγματοποιούνταν, με ένα τύπο καραβιού που δεν είχε αμπάρια, που προφανώς έβαζε νερά, τα οποία έβγαζαν οι κωπηλάτες κατά τη διάρκεια του ταξιδιού. Τα ευρήματα των αρχαιολόγων συνεχίζουν να προκαλούν τη φαντασία. Στην Qatna της Συρίας βρέθηκαν από τον R. Pfalzner αποδείξεις της μινωικής παρουσίας. Μία άλλη σπουδαία ανακάλυψη έγινε από τον Αυστριακό Μ. Bietak στο Tell-el-Daba της Αιγύπτου, την αρχαία Άβαρις, όπου ένα αινιγματικό κτίριο της 2ης χιλιετίας π.Χ., βρέθηκε διακοσμημένο με μινωικές τοιχογραφίες που περιλαμβάνουν παράσταση ταυροκαθαψίων με έναν γραμμικό λαβύρινθο στο βάθος, που είχαν κατασκευαστεί από μινωίτες καλλιτέχνες!

Κι αφού όλα αυτά τα θαυμαστά έκαναν οι προϊστορικοί μινωίτες θαλασσοδρόμοι, εκείνοι οι πρωτοπόροι επιχειρηματίες πριν από τέσσερις χιλιάδες χρόνια, ας αφήσουμε ως λέει ο ποιητής , σαν γνήσιοι, πλην ιδανικοί και ανάξιοι, εραστές των μακρυσμένων ταξιδιών και των γαλάζιων πόντων, το δικό μας νου να ταξιδέψει όπως του πρέπει, σε αυτά που επιθυμεί, δραπετεύοντας έστω και για λίγο από τον ψεύτικο κόσμο, φαντασιώνοντας ένα ταξίδι με το καράβι της φυγής που

στην πλώρη γράφει "λεύτερος"
στην πρύμνη "δεν αντέχω"
και έχει στα άλμπουρα ψηλά
ότι εγώ δεν έχω

Κυριακή 18 Ιανουαρίου 2009

Να κάμω θέλω ταραχή


Το πάθος μου για την μουσική του Ψαραντώνη είναι γνωστό σε όσους παρακολουθούν αυτό το μπλογκ. Πριν λίγους μήνες, τον Ιούνιο, πόσταρα για την συμπτωματική συνάντηση του Ψαραντώνη με τον Nick Cave στην Θεσσαλονίκη, που κατέληξε στην παρουσία του Αυστραλού δημιουργού και των Bad Seeds στην παράσταση του Ψαραντώνη, την Παρασκευή 6 Ιουνίου στο Γενί Χαμάμ - Αίγλη σε μία μοναδική συναυλία που συγκλόνισε όσους την παρακολούθησαν. Η γνωριμία τους έγινε κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ που διοργάνωσε ο Cave to 2007, στο Μπράιτον της Βρετανίας. Εκεί ο Nick Cave άκουσε για πρώτη φορά τον Ψαραντώνη, που ήταν προσκεκλημένος του Warren Ellis (Bad Seeds, Dirty Three), και μαγεύτηκε από την μουσική του.

Για την συνάντηση στην Θεσσαλονίκη των σπουδαίων καλλιτεχνών έγραψε στην στήλη του στην Ελευθεροτυπία "Όσα παίρνει ο Βαρδάρης", ο εκ των ουσιαστικών συνεργών Θωμάς Σιώμος.



Αναφορές έγιναν επίσης από τους αυτόπτες στην Αίγλη Αναστασία Γρηγοριάδου της Καλημέρας στον 958fm της ΕΡΤ3 και Σωτήρη Ζήκο στο Cityportal.

Έχω δει τον Ψαραντώνη να παίζει μουσική στα πιο απίθανα μέρη. Σε στιγμές ανεπανάληπτες που ξεσηκώνουν τις αισθήσεις, αναγκάζοντας το χρόνο να παραδοθεί στη μαγεία της άχρονης μελωδίας της λύρας του, μεταφέροντας μου αυτή την παράφορη σχέση του μαζί της, που άλλοτε εκφράζεται τρυφερή και άλλοτε οργισμένη. Αυτής της μουσικής που έρχεται από τόσο μακριά. Πράγματι, εκείνο το βράδυ στην Αίγλη, ήταν εξόχως ιδιαίτερο.

Μετά τη συναυλία, άκουσα τον Nick Cave να καλεί τον Ψαραντώνη στην Αυστραλία για να συμμετάσχει στο φεστιβάλ All Tomorrow's Parties που οργανώνει ο ίδιος από τις 9 Γενάρη και που ολοκληρώνεται σήμερα. Έτσι το πρόγραμμα του Φεστιβάλ περιέλαβε δύο εμφανίσεις του Μέγιστου των Λυράρηδων κατά τον Μάνο Χατζιδάκι.

Πολλά από αυτά που αναφέρονται στον Βαρδάρη, όπως ο τίτλος του κειμένου του Θωμά Σιώμου , περιλαμβάνονται στην παρουσίαση του Ψαραντώνη, στο υλικό του Φεστιβάλ που αφορά στις συναυλίες στο Σίδνεϊ και έχει επιμεληθεί ο ίδιος ο Cave.



Τα σχόλια στον τύπο για την συμμετοχή του Αντώνη Ξυλούρη στο φεστιβάλ του Cave είναι διθυραμβικά , χαρακτηριστικά της αποδοχής της ιδιαίτερης μουσικής του, από το απαιτητικό κοινό ενός τόσο σπουδαίου μουσικού γεγονότος.

Με την ευκαιρία της παρουσίας του Ψαραντώνη στην Αυστραλία οργανώθηκαν με την παρότρυνση της ομογένειας δύο εμφανίσεις του, στην Μελβούρνη και στο Σίδνεϊ.

Ας δούμε όμως και την είδηση : Ψήνεται, όπως ομολόγησε ο Ψαραντώνης, κοινή εμφάνιση των δύο καλλιτεχνών στην Ελλάδα, σε χώρο που θα προκαλέσει αίσθηση, ακριβώς όπως λέει ο ίδιος με τον μοναδικό του τρόπο:

Να κάμω θέλω ταραχή
σαν τον κακό Γενάρη ...

Παρασκευή 9 Ιανουαρίου 2009

Αποθανέτω

Το μακελειό που ξεκίνησε το Ισραήλ χρονιάρες μέρες στη λωρίδα της Γάζας αποτελεί ντροπή για την ανθρωπότητα που ανέχεται μία νέα σφαγή των νηπίων στην ανατολή του νέου έτους. Πάει να γίνει έθιμο να μας ξεκινάνε τον καινούργιο χρόνο με ωραίες ειδήσεις. Η εκτέλεση του Σαντάμ πριν δύο χρόνια, η εισβολή στη Γάζα φέτος και θα έχουμε προφανώς συνέχεια στη λογική του "όποιος μου κουνηθεί τον έφαγα", ανεξάρτητα εάν πρόκειται για καταπιεστές ηγέτες μίας εξουσίας που ανέχθηκαν και χρησιμοποίησαν οι ισχυροί της γης ή για αθώα παιδιά σε μία προσπάθεια για ολοκλήρωση της δουλειάς που άφησε στη μέση ο Ηρώδης.

Σήμερα σε μία αντίστροφη επανάληψη της εβραϊκής μυθιστορίας, οι Ισραηλινοί επαναφέρουν τον μύθο του Δαυίδ με τον Γολιάθ με ανεστραμμένους τους ρόλους. Γιατί ο νεαρός Δαυίδ πριν γίνει βασιλιάς του Ισραήλ με το γνωστό άστρο του, που κυματίζει σήμερα πάνω από τα ματωμένα χώματα της Γάζας, με την ανοχή της παγκόσμιας κοινότητας, εξόντωσε τον Φιλισταίο γίγαντα Γολιάθ σύμφωνα με τον "ιδρυτικό" μύθο του βασιλικού οίκου του βασιλέα των βασιλέων, ο γιος του οποίου, Σολόμωντας, θα ιδρύσει τον Ναό - σύμβολο του Ιουδαϊσμού.

Η ίδρυση του κράτους του Ισραήλ το 1948, αποτελεί την επιστροφή των Εβραίων στην Γη της Επαγγελίας που τους χάρισε ο Θεός του Αβραάμ, μετά την βίαιη απομάκρυνσή τους το 135 μ.χ, όταν οι Ρωμαϊκές λεγεώνες του Αδριανού κατατρόπωσαν τους εξεγερμένους Εβραίους, ισοπέδωσαν την Ιερουσαλήμ, εξόρισαν τους εναπομείναντες Εβραίους από την Ιουδαία, ολοκληρώνοντας την εβραική Διασπορά, όργωσαν τη γη της Ιουδαίας και την μετονόμασαν σε Παλαιστίνη. Νωρίτερα, σε μία άλλη επανάσταση το 70 μ.χ, ο στρατηγός και μετέπειτα αυτοκράτορας Τίτος είχε κατατροπώσει τους επαναστάτες, καταστρέφοντας τον Ναό και πνίγοντας την Ιουδαία στο αίμα.

Μία απίστευτη επιστροφή μετά από χίλια οκτακόσια δεκατρία χρόνια - ελέω Εγγλέζων αρχικά και Αμερικανών αργότερα - που όμοια δεν υπάρχει στην ιστορία των εθνών. Μία εθνική ολοκλήρωση στη γη που υποσχέθηκε ο Θεός στον Μωυσή, ο Μπάλφουρ στους Σιωνιστές και τους έδωσε οριστικά ο Τρούμαν το 1948... Και είναι τόσο εντυπωσιακή αυτή η επιστροφή που προφανώς κάνει τους Ισραηλινούς να πιστεύουν ότι ήταν θέλημα θεού και ότι δεν θα αργήσει η ημέρα που ο Μεσσίας θα ανοικοδομήσει τον τρίτο Ναό. Άλλωστε στην εβραϊκή Βίβλο, όπως παρατήρησε ο Βρετανός καθηγητής θρησκειολογίας John Bowker: "ο Θεός χαρακτηρίζεται βασιλιάς του Ισραήλ. Επομένως όπως όλοι οι βασιλιάδες στην αρχαία Εγγύς Ανατολή, ο Θεός είναι ένας πολέμαρχος. Η Βίβλος ερμηνεύει τους πολέμους των Εβραίων βασιλιάδων ως πράξεις σωτηρίας και δικαιοσύνης". Είναι προφανές ότι μερικές χιλιάδες χρόνια αργότερα τίποτα δεν έχει αλλάξει, γεγονός που επιτρέπει στους Ισραηλινούς να γράφουν εκεί που δεν πιάνει μελάνι τον ΟΗΕ και τις αποφάσεις του, αφού θεωρούν ότι επιτελούν θεϊκό έργο...

Και επειδή όπως γράφει ο Μανώλης Ρασούλης όλο με Εβραίους ασχολούμαι. Ο Χριστός, ο Μάρξ, ο Τρότσκι, η Λούξεμπουργκ, ο Αινστάιν, ο Φρόιντ, ο Μπομπ Ντίλαν, ο Λέοναρντ Κοέν. Δηλώνοντας το Ρασούλειο καλύτερα Αλαντίν παρά Μουτζαχεντίν, καθώς επίσης και ότι άλλο Εβραίος και άλλο Ισραηλινός, ας δούμε πως τα γεγονότα στην περιοχή της Γάζας απλώς επαναλαμβάνονται, αλλάζοντας ρόλους οι πρωταγωνιστές από τις απαρχές της ιστορίας.

Η Γάζα, στη λωρίδα του σημερινού χωρίς όρια μακελειού, είναι μία πανάρχαια πόλη που την εποχή του χαλκού εποικίστηκε από τους Φιλισταίους, έναν λαό με καταγωγή από το Αιγαίο. Όταν διδαχτήκαμε την εβραϊκή μυθολογία στο δημοτικό σχολείο ως θρησκευτικά, μάθαμε ότι ο κακός Φιλισταίος Γολιάθ, νικήθηκε από τον καλό Δαυίδ και έτσι υλοποιήθηκε η προφητεία για την εγκατάσταση των Εβραίων στην γη της Επαγγελίας, μετά την Έξοδο από την Αίγυπτο, που ξεκάθαρα ήταν θέμα που σχετιζόταν με την εκδίωξη των Φιλισταίων από την Παλαιστίνη και τον ολοκληρωτικό αφανισμό τους. Ποτέ όμως δεν μάθαμε από τους δασκάλους μας, τι ήταν οι Φιλισταίοι.

Η Βίβλος αναφέρει, (Γένεσις Ι 13) ότι η πατρίδα τους είναι η νήσος Καφθώρ, που ταυτίζεται με βεβαιότητα από τους αρχαιολόγους, τους ιστορικούς και τους μελετητές της Βίβλου με την Κρήτη. Οι Φιλισταίοι εποίκισαν τα νότια παράλια της Παλαιστίνης (δηλαδή και τη λωρίδα της Γάζας), αφού απωθήθηκαν από την Αίγυπτο. Τα αιγυπτιακά κείμενα - ιερογλυφικές επιγραφές του 13ου και 12ου αιώνα από το Κάρνακ και το Λούξορ - αναφέρουν τους λεγόμενους εισβολείς Λαούς της Θάλασσας που εισέβαλαν στην Αίγυπτο στα χρόνια της βασιλείας του Ραμσή του Γ.

Οι Φιλισταίοι, Πελεστήμ στα εβραϊκά, Πελεσέτ στα αιγυπτιακά κείμενα, από τους οποίους προέρχεται η ονομασία της Παλαιστίνης, αποτελούν τον μοναδικό από τους εισβολείς λαούς στην Αίγυπτο, που αναφέρονται στην Βίβλο με πολλές μάλιστα αναφορές στα βιβλία των προφητών (Αμώς 9:7, Σοφονίας 1:15, 2:5, Ιερεμίας 47:2,4, Ησαΐας 9:11,12, Ζαχαρίας 9:3,5,6, Ιεζεκιήλ 25:15-17). Κατά το Δευτερονόμιο (Β 23), είχαν εγκατασταθεί στη Γάζα την εποχή που ο Μωυσής και τα στρατεύματα της δεύτερης γενεάς της Εξόδου, έφθαναν βορειοανατολικά της Νεκρής Θάλασσας.

Σύμφωνα με τον ανασκαφέα του ανακτόρου της Ζάκρου στην ανατολική Κρήτη, καθηγητή Νικόλαο Πλάτωνα, η συστηματική μετεγκατάσταση των Κρητών στην Παλαιστίνη σχετίζεται με την καταστροφή των μινωικών ανακτόρων τον 14ο αιώνα, μετά την έκρηξη του ηφαιστείου της Θήρας που κατέστρεψε και το ανάκτορο της Ζάκρου. Εκείνη την εποχή το νησί καταλαμβάνεται από τους Αχαιούς της ηπειρωτικής Ελλάδας (Νικόλαος Πλάτων, Ζάκρος, έκδοση της αρχαιολογικής εταιρείας, 1974).

Όμως εάν πάρουμε την Βίβλο τοις μετρητοίς (πράγμα που δεν είναι και τελείως απαραίτητο), στη Γένεση (21.32-34, 26.1-8) αναφέρεται ότι στην περιοχή Γέραρα της γης Χαναάν ο Φιλισταίος Αβιμέλεχ και ο αρχιστράτηγος Φιχόλ έκαναν συμφωνία με τον Αβραάμ (εκτιμάται τον 19ο π.Χ.), ώστε να παραμείνει ο Πατριάρχης των Εβραίων ως ξένος στη χώρα των Φιλισταίων, τη γη Χαναάν, για πολύ καιρό...

Οι Φιλισταίοι - Κρητικοί ίδρυσαν πέντε πόλεις (Ιησούς του Ναυή 13:3, Α' Σαμουήλ 6:17,18) με κυριότερη τη Γάζα την οποία σύμφωνα με τον Γάλλο καθηγητή Paul Faure, ονόμασαν Μινώα (Paul Faure, Ulysse le Cretois, έκδοση στα ελληνικά από τις εκδόσεις Παπαζήση σε μετάφραση Σταύρου Βλοντάκη). Είναι αλήθεια ότι οι Μινωίτες είχαν ιδρύσει αρκετά λιμάνια στη Μεσόγειο με αυτό το όνομα που τα χρησιμοποιούσαν ως εμπορευματικούς σταθμούς.

Η Γάζα ήταν ένας ενδιάμεσος σταθμός για το ταξίδι στην μινωική Κρήτη από την Αίγυπτο, που γινόταν σε μία διαδρομή τεσσάρων εβδομάδων περίπου, διαγράφοντας ένα τόξο, με φορά αντίθετη των δεικτών του ρολογιού, που ξεκινούσε από το δέλτα του Νείλου, διένυε τις συροπαλαιστινιακές ακτές, την Κύπρο, την Λυκία και την Ρόδο και κατέληγε στην Κρήτη μέσω Κάσου και Καρπάθου από τα βορειανατολικά. Η Ζάκρος αποτελούσε ίσως, τον πρώτο κρητικό σταθμό για τα πλοία που έρχονταν από την ανατολή, με προορισμό την Κνωσό. Είναι λοιπόν λογικό - με βάση τα προερχόμενα από την Αίγυπτο αρχαιολογικά ευρήματα στην Κρήτη - η πρώτη μινωική εγκατάσταση στη Γάζα να έγινε τον 20ο αιώνα π.Χ., επιβεβαιώνοντας την Βίβλο.

Πρόσφατα, το 2007, ανακοινώθηκαν τα ευρήματα των ανασκαφών της τελευταίας δεκαετίας, που βρέθηκαν στον Ασκάλωνα, μία από τις πέντε πόλεις των Κρητών στην Παλαιστίνη, που βρίσκεται στο σημερινό Ισραήλ, νότια του Τελ Αβίβ. Τα ενεπίγραφα κεραμικά με χρώμα κόκκινο που βρέθηκαν ήταν αποτέλεσμα μιας καταστροφής της πόλης κατά τον 15ο π.Χ. αιώνα. Οι ανασκαφές έφεραν στο φως ότι οι Φιλισταίοι είχαν αναπτύξει αξιόλογη αγγειοπλαστική τέχνη στην παραγωγή των φημισμένων αγγείων τους, και αξιόλογη αρχιτεκτονική κατασκευών. Από τα ευρήματα διαφαίνεται η ανωτερότητα του πολιτισμού των Φιλισταίων από αυτόν των γειτονικών σημιτικών φυλών του Ισραήλ, οι οποίες είχαν εγκατασταθεί στους γύρω λόφους και ήταν κατ' εξοχήν βοσκοί.

Τα ενεπίγραφα ευρήματα παρουσιάστηκαν στο τεύχος του Μαρτίου του 2007 (Volume 56/2) του αρχαιολογικού περιοδικού The Israel Exploration Journal από δύο καθηγητές του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, τον Frank Moore Cross και τον Lawrence Ε. Stage. Ο Dr. Cross, ως ειδικός στις γλώσσες και τις διαλέκτους της Μέσης Ανατολής, αναφέρει ότι η γραφή στα ευρήματα είναι αιγαιακής προέλευσης και τη χαρακτήρισε κράμα Κυπρο-Μινωικής και Γραμμικής Α γραφής, δηλαδή πρόκειται για ελληνική γραφή. Στη θέση αυτή συμφωνεί και ο επικεφαλής της ανασκαφής αρχαιολόγος Dr. Stage.

Οι αγώνες για την κατάκτηση της Παλαιστίνης από τους Ισραηλίτες εναντίον των Φιλισταίων κράτησαν μέχρι τον καιρό του Δαυίδ, για διακόσια χρόνια, γιατί σύμφωνα με την Βίβλο οι Εβραίοι αλλαξοπίστησαν και προσκύνησαν τα είδωλα. Έτσι ο Θεός έστειλε τους Κριτές για να τους επαναφέρουν στον ορθό δρόμο. O Κριτής Σαμψών, που είχε προτίμηση στις Φιλισταίες κατά παράβαση του Ιουδαικού νόμου, γοητεύτηκε σύμφωνα με τη γνωστή αφήγηση από τη μοιραία Δαλιδά που τον κούρεψε, με αποτέλεσμα να χάσει τη δύναμή του και να συλληφθεί. Όταν οι Φιλισταίοι τον έβγαλαν ως περιφερόμενο λάφυρο χλεύης στη μεγάλη θρησκευτική τους γιορτή, τυφλό και αλυσοδεμένο στον Ναό, ο Σαμψών, που στο μεταξύ είχαν μεγαλώσει τα μαλλιά του, γκρέμισε το Ναό στη Γάζα, παίρνοντας μαζί του ως ένας πρώιμος κομάντο αυτοκτονίας, τρεις χιλιάδες Φιλισταίων φωνάζοντας (Κριταί 16:30)"αποθανέτω η ψυχή μου μετά των αλλοφύλων"...

Ο ηγέτης της Αλ Φατάχ, Γιάσερ Αραφάτ, θεωρούσε τον εαυτό του απόγονο των Φιλισταίων και με υπερηφάνεια δήλωνε την ...κρητική καταγωγή των Παλαιστινίων σε μία αγωνία διαμόρφωσης μίας ιδιαίτερης εθνικής ταυτότητας για τον λαό της Παλαιστίνης. Όπως πάντα, κάθε παρόμοια προσπάθεια περιπλανιέται στα όρια του μύθου, της φαντασίωσης αλλά και της ασυναρτησίας. Η ιστορία συνεχώς επαναλαμβάνεται με τους πρωταγωνιστές απλά να αλλάζουν ρόλους. Τώρα είναι οι Παλαιστίνιοι που διεκδικώντας το δικαίωμά τους για απόκτηση κρατικής οντότητας πρέπει να "απωθήσουν" τους Ισραηλινούς που επέστρεψαν πάνοπλοι με τις πλάτες των ισχυρών του πλανήτη, στη γη της Χαναάν.

Αφού στις μέρες μας, οι Ισραηλινοί υβρίζουν την παγκόσμια ιστορία, προσφέροντας αθώα νήπια ως θυσία στο όνομα του πολέμαρχου Θεού της εβραϊκής Βίβλου, που βοήθησε το λαό του Ισραήλ να διώξει τους Φιλισταίους από τη Γη της Γάζας, καλό είναι να θυμηθούν ότι τα πράγματα άλλαξαν ελαφρώς και δεν έχουν πλέον την αποκλειστικότητα επικοινωνίας με τον Θεό, γιατί πριν δύο χιλιάδες χρόνια σε μία προσπάθεια εκσυγχρονισμού της θρησκείας τους από μία σέχτα Εβραίων μεταρρυθμιστών, προέκυψε ο Χριστιανισμός που κάνει κουμάντο στο Βατικανό, όπως αργότερα σε μία άλλη ιστορική συγκυρία, δημιουργήθηκε ο Μουσουλμανισμός ως αναγκαία εξέλιξη, και επικαλείται και αυτός τον ίδιο πολέμαρχο Θεό, αυτόν τον Θεό του Αβραάμ, η πίστη στον οποίο επιβάλει σήμερα στην Χαμάς να αγωνισθεί μέχρι τελικής πτώσεως, σε έναν ιερό Τζιχάντ για την δικαίωση του λαού της Παλαιστίνης.

Γιατί μπορεί κατά την Βίβλο τα τείχη της Ιεριχούς να έπεσαν, με την επιθυμία του Θεού, από τις σάλπιγγες του Ιησού του Ναυή, αλλά η ιστορία σήμερα φέρνει στο προσκήνιο τους εκκολαπτόμενους, στη σημερινή φρίκη της Γάζας, Μουτζαχεντίν, που παρακινούμενοι από τον ίδιο Θεό, θα φωνάξουν σε λίγο, με τον δικό τους τρόπο, γεμάτοι μίσος για τους φονιάδες των παιδιών (Al Jazeera, live) αποθανέτω η ψυχή μου μετά των αλλοφύλων....

Πέμπτη 8 Ιανουαρίου 2009

Άξιος ο μισθός τους

Στο καφενείο της γειτονιάς η τηλεόραση σε απ' ευθείας σύνδεση με τον "Ερυθρό Σταυρό", μεταδίδει τις αποδοκιμασίες των συγκεντρωμένων αστυνομικών προς τον Αρχιεπίσκοπο. Ταυτόχρονα φθάνουν πληροφορίες ότι προσάγεται σε δίκη στο αυτόφωρο, άτομο με την πλημμεληματική κατηγορία της παράνομης οπλοκατοχής, επειδή είχε στο σπίτι του, κρεμασμένο στον τοίχο στο σαλόνι, ένα γιαπωνέζικο σπαθί, παλιό οικογενειακό κειμήλιο.
Οι δύο φίλοι σχολιάζουν τα γεγονότα.
- Σου το είπα, ο καλός μπάτσος είναι ο νεκρός.
- Τι λες ρε? Τι φταίει ο μικρός? Δε καταλαβαίνεις ότι αυτό θέλουν. Εναγωνίως προσπαθούσαν ένα μήνα τώρα, να έχουν ένα θύμα από την πλευρά της αστυνομίας, για να ισοσκελίσουν την κατάσταση. Η δολοφονική απόπειρα είναι βάλσαμο σε μία πληγή που άνοιξαν, όπου για πρώτη φορά μετά τη μεταπολίτευση, ο κόσμος αντιμετωπίζει την αστυνομία ως αντίπαλο. Προσπαθώντας να διαχειριστούν τη δολοφονία του δεκαπεντάχρονου, κατάφεραν το αδύνατο, διχάζοντας την κοινωνία και προσπαθούν να το μαζέψουν με αφορμή αυτή την περίεργη απόπειρα. Μας αντιμετωπίζουν σαν να είμαστε χώρα της Λατινικής Αμερικής. Απορώ μαζί σου. Μα τι είσαι τελικά. Μαλάκας?
- Όχι ρε, απάντησε ο άλλος χαμογελώντας. Δεν είμαι μαλάκας. Προβοκάτορας είμαι. Με τα ρουφιανόσημα στο ΙΚΑ, συμπληρωμένα από χρόνια...