Ζω και Αμφιβάλλω Μοναχός Μου

Ο τίτλος του πόστ είναι τα λόγια του υπέργηρου βοσκού της Πίνδου που συνομιλεί με δημοσιογράφο του μέγκα, σκαλίζοντας τη γκλίτσα του με το χαρακτηριστικό μικρό μαχαίρι των βοσκών. Θέμα του ρεπορτάζ η προαιώνια μετακίνηση των κοπαδιών στα χειμαδιά τις ημέρες του Αγίου Δημητρίου. Θυμάμαι τα πρώτα χρόνια στη Θεσσαλονίκη που τα κοπάδια περνούσαν μέσα από την πόλη μες τη νύχτα. Οι μουσικές των κουδουνιών ανακατεμένες με τα βελάσματα αναστάτωναν τον ύπνο της πόλης διεκδικώντας το γρήγορο πέρασμα προς τη Χαλκιδική. Δεν έχω αγροτική καταγωγή. Γεννήθηκα και μεγάλωσα στην πόλη. Εχω ζήσει όμως ατελείωτες ώρες συντροφιά με τον παραλογισμό και τη θυμοσοφία των βοσκών οδοιπορώντας στα βουνά της Πίνδου, της Μακεδονίας και της Κρήτης. Εχω αφουγκραστεί τη βαθιά ευθύνη των ανθρώπων αυτών απέναντι σ' αυτά που κληρονόμησαν από τους πατεράδες τους και που θα αφήσουν αυτοί στα παιδιά τους όταν έρθει η σειρά τους. Δεν εκθειάζω καταστάσεις. Δεν τολμώ να ποστάρω όσα ανυπόφορα υπάρχουν στις κοινότητες που περιβάλλουν τον κόσμο που αναφέρομαι. Όμως δεν είναι αυτό το ζήτημα. Δεν με αφορά. Η αναφορά μου και η ανάγκη μου γι αυτήν περιγράφουν τη σχέση αυτού του κόσμου με τη φύση, την αδιανόητη ελευθερία του, την θυμοσοφία του και την επιμονή του να υπάρχει.

"Ζω και αμφιβάλλω μοναχός μου" άκουσα τον βοσκό να λέει σήμερα.Οι συνειρμοί αναπόφευκτοι. Θυμάμαι συχνά τον συχωρεμένο πλέον cretan runner Γιώργη Ψυχουντάκη, τον αιώνιο έφηβο των Λευκών Ορέων, να μου απαγγέλλει στο αυτοκίνητο στίχους της Οδύσσειας όπως την μετέφρασε ο ίδιος: "άρχισε μούσα να μιλείς, να βγάνεις μελωδία. Ψάλε τον άνδρα που 'ριξε την ιερή την Τροία". Με τα λίγα, ελάχιστα, γράμματα που ήξερε. Γεννημένος βοσκός. Κατάφερε με την υπομονή και την επιμονή του να μεταφράσει την Οδύσσεια πρώτα και την Ιλιάδα αργότερα στη λαλιά της Κρήτης, στη γλώσσα του Ερωτόκριτου. Δεκαέξι χρόνια δούλεψε την Οδύσσεια, δώδεκα την Ιλιάδα. Τα έργα του εκδόθηκαν από τις πανεπιστημιακές εκδόσεις Κρήτης. Βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών. Τα απομνημονεύματά του από τον καιρό της κατοχής και της αντίστασης μεταφράστηκαν από τον Πάτρικ Λη Φέρμορ, τον καπετάν Μιχάλη της κατοχής, και έγιναν μπεστ σέλερ στη Μεγάλη Βρετανία με τον τίτλο "the cretan runner - ο κρητικός μαντατοφόρος".

Θυμάμαι ακόμα τον βοσκό Βασίλη Ξυλούρη νύχτα στον Ψηλορείτη να απαγγέλλει τις μαντινάδες του γύρω από τη φωτιά, λίγο μακρύτερα από το Ιδαίο Αντρο, τον τόπο γέννησης του Δία, τη Βηθλεέμ του αρχαίου κόσμου. Δίπλα ο Ψαραντώνης να μεταμορφώνει τους στίχους του Βασίλη σε τραγούδι. "Ο Δίας ήτανε βοσκός στο ανωγειανό αόρι". Ο μεταφυσικός ήχος της λύρας του Ψαραντώνη δεμένος με το μεγαλείο της ρίμας του Βασίλη. Η αιώνια πέτρα του Ψηλορείτη να ζωντανεύει στο άκουσμα της λύρας, κάτω από τον έναστρο ουρανό.

Η σκέψη τρέχει αβίαστα στον ανωγειανό βοσκό Μανώλη Φασουλά που έδειξε στον καθηγητή αρχαιολογίας Γιάννη Σακελλαράκη, τη θέση που έβοσκε τα ζώα του και έβρισκε ίχνη μινωικών αρχαιοτήτων, έναν άγνωστο στις πηγές ορεινό μινωικό οικισμό, στη Ζώμινθο στα 1250 μέτρα υψόμετρο, στον Ψηλορείτη. Τη μεγαλύτερη ανακάλυψη μίας αρχαιολογικής ζωής για τον Γιάννη Σακελλαράκη. Μία ανασκαφή - τομή στη μινωική αρχαιολογία που προκαλεί πλήρη ανατροπή όλων των δεδομένων. Για αυτούς τους βοσκούς γράφω σήμερα. Αποδίδοντας σπονδή στη συγκυρία που μου τους γνώρισε παρέχοντάς μου τη δυνατότητα να στρέψω το μυαλό μου στα μονοπάτια της πιο συγκλονιστικής διαπίστωσης. Της παράλογης ελευθερίας των βουνών και των ανθρώπων τους.