Μακεδοσίες

Ζώντας στην πιο βαλκανική περιοχή της χώρας, την Μακεδονία, βιώνουμε από πολύ κοντά την ασυναρτησία που χαρακτηρίζει τους γείτονές μας. Όσο πιο βόρεια τόσο μεγαλύτερη η ασυναρτησία. Και όποιος δεν το γνωρίζει αυτό αξίζει να το διαπιστώσει. Οι ταινίες του Εμίρ Κουστουρίτσα είναι απλώς μία μικρή ένδειξη του τι συμβαίνει. Το μπάχαλο είναι ανεπανάληπτο. Οι πρόσφατες πολιτικές εξελίξεις στα Βαλκάνια έχουν εκτοξεύσει τον παραλογισμό που πλέον εκφράζεται με έναν παραληρηματικό λόγο. Με το παραλήρημα του μεγαλείου. Όλοι ονειρεύονται τις χώρες τους μεγάλες, τεράστιες, δυνατές. Στις φτωχότερες χώρες της Ευρώπης ο μεγαλοιδεατισμός περισσεύει. Οι μόνοι που είναι κάπως μαζεμένοι είναι οι Σέρβοι που έχουν πρόσφατα πληρώσει πολύ ακριβά αυτό το παραλήρημα. Η εγχώρια ελληνοβαλκάνια παραγωγή περιλαμβάνει επίσης εκφράσεις του μεγαλείου και για μία ακόμα φορά οργανώνει συλλαλητήρια και συγκεντρώσεις με λάβαρα και εξαπτέρυγα στην βαλκανική Μητρόπολη για το "μεγάλο εθνικό θέμα". Το σημερινό ποστ στέκεται αιρετικά προβάλλοντας τις αντί- μεγαλειώδεις πλευρές μίας διαχρονικής ασυναρτησίας.

Η πρώτη απόπειρα υπερδύναμης να βάλει πόδι στην νοτιοανατολική Ευρώπη ήταν η εκστρατεία του Πέρση βασιλιά Δαρείου Α' την άνοιξη του 513 π.χ. Ο Μακεδόνας βασιλιάς Αμύντας δήλωσε υποταγή. Η Μακεδονία παρέμεινε υποτελής στους Πέρσες μέχρι το τέλος των Μηδικών πολέμων το 479 π.χ. όταν ο στρατός των Περσών νικήθηκε οριστικά στις Πλαταιές, ένα χρόνο μετά τη ναυμαχία της Σαλαμίνας. Ο γιος του Αμύντα, Αλέξανδρος ο Α' ενίσχυσε τον στρατό του Ξέρξη το 480 π.χ. κατά την εκστρατεία του εναντίον της νότιας Ελλάδας προσφέροντας "γην και ύδωρ" και συνεισφέροντας με τη συμμετοχή Μακεδόνων πολεμιστών στον Περσικό στρατό. Ο ίδιος ο Μακεδόνας βασιλιάς Αλέξανδρος Α' πήγε στην Αθηναική Εκκλησία του Δήμου πριν την μάχη των Πλαταιών, να προσφέρει τις υπηρεσίες του ως πιστός σύμμαχος του Πέρση ηγεμόνα, προσπαθώντας να πείσει τους θριαμβευτές της Σαλαμίνας Αθηναίους να αποδεχτούν την περσική κυριαρχία. Οι Αθηναίοι αρνήθηκαν και ο περσικός στρατός (ξανά)λεηλάτησε την Αττική. Η τελική μάχη δόθηκε στις Πλαταιές όπου οι Πέρσες κατατροπώθηκαν από τον συνασπισμένο στρατό των Ελλήνων. Μετά τη περσική συντριβή στις Πλαταιές, ο Αλέξανδρος ελευθερώνοντας πλέον το καταπιεσμένο ελληνικό του φρόνημα, μακέλεψε στην Μακεδονία τα υπολείμματα του περσικού στρατού που επέστρεφαν στην Περσία. Έτσι έμεινε στην ιστορία ως ο "Αλέξανδρος ο Φιλέλληνας Μακεδόνας Βασιλιάς". Αργότερα ο δισεγγονός του, Αλέξανδρος Γ', ο γνωστός στρατηλάτης Μεγαλέξανδρος θα εκστρατεύσει το 334 π.χ.επικεφαλής των πανελλήνων εναντίον της Περσίας για να εκδικηθεί την προ εκατό πενήντα χρόνων περσική εκστρατεία του Ξέρξη στην Ελλάδα κατά την οποία ο παππούς του συμμετείχε ως σύμμαχος των Περσών!

Στα χρόνια του Βυζαντίου ο άξιος αυτοκράτορας Νικηφόρος Α΄ εκστράτευσε το 811 μ.χ. εναντίον των Βουλγαρικού κράτους του ηγεμόνα Κρούμου που από το 809 μ.χ. είχε εισβάλει στην αυτοκρατορία. Ο στρατός του Νικηφόρου εισέβαλε στην Βουλγαρία και αφού αφάνισε την φρουρά του Κρούμου, κατέλαβε την πρωτεύουσα των Βουλγάρων Πλίσκα. Ο Κρούμος κατέφυγε στα βουνά. Μετά την επιτυχία ο στρατός του Νικηφόρου χαλάρωσε και στα στενά της Μοισίας ο βυζαντινός στρατός παγιδεύτηκε και διαλύθηκε ολοσχερώς. Ο αυτοκράτορας αιχμαλωτίστηκε και εκτελέστηκε από τον Κρούμο που αφού έγδαρε το κρανίο του, το επαργύρωσε και το έκανε κούπα για να πίνει τα ξίδια του ως γνήσιος βαλκάνιος μονάρχης του μεσαίωνα.
Στη συνέχεια ο Κρούμος νιώθοντας πανίσχυρος έφθασε το 813 μ.χ. έξω από τα τείχη της Βασιλεύουσας. Αφού διαπίστωσε ότι δεν τον έπαιρνε να ξεκινήσει πολιορκία, οπισθοχώρησε και ξέσπασε στην Ανδριανούπολη την οποία κατάστρεψε συθέμελα. Οι βυζαντινοί αιχμάλωτοι, συνολικά 40.000, μεταφέρθηκαν στα βόρεια του Δούναβη στη σημερινή Βεσσαραβία όπου σχημάτισαν χωριστή αποικία με το όνομα Μακεδονία. Τους ερχόταν εύκολο φαίνεται το όνομα από τότε. Μακεδονία βόρεια του Δούναβη! Εκεί παρέμειναν οι εξόριστοι βυζαντινοί για είκοσι τέσσερα χρόνια μέχρι το 837 μ.χ. οπότε επαναστάτησαν και κατόρθωσαν να φύγουν και να επιστρέψουν στην πατρίδα τους με πλοία που είχε στείλει για το σκοπό αυτό στον Δούναβη ο αυτοκράτορας Θεόφιλος. Έτσι τερματίστηκε ο βίος αυτής της υπερβόρειας Μακεδονίας.

Τα χρόνια 1904 -1908 οι Έλληνες και οι Βούλγαροι σφάχτηκαν με πολύ άγριο τρόπο στα τότε όρια της Οθωμανικής αυτοκρατορίας για τον έλεγχο της Μακεδονίας. Είναι τα χρόνια του Μακεδονικού Αγώνα. Λίγο αργότερα, το τέλος των βαλκανικών πολέμων το 1913 είχε σαν αποτέλεσμα την μοιρασιά των τριών οθωμανικών βιλαετιών της Μακεδονίας στα τέσσερα βαλκανικά κράτη. Στην Ελλάδα, στην Σερβία, στην Βουλγαρία και στην Αλβανία. Η Αλβανία έλαβε την μακεδονική περιοχή δυτικά από τις λίμνες των Πρεσπών και την Κορυτσά. Το παράδοξο είναι ότι οι Αλβανοί πολέμησαν στο πλευρό των Τούρκων με αποτέλεσμα οι Σέρβοι να προελάσουν μέχρι το Δυρράχιο και η ελληνική στρατιά της Ηπείρου ως τον Αυλώνα. Όμως η Συνθήκη του Λονδίνου τον Ιούλιο του 1913 που όρισε τα νέα σύνορα των Βαλκανικών κρατών θα αναγνωρίσει την Αλβανία ως αυτόνομη ηγεμονία και θα της δώσει ως προίκα το μακεδονικό μερτικό της, κατά τις βουλές των ισχυρών. Με το Πρωτόκολλο της Φλωρεντίας ο ελληνικός στρατός θα υποχρεωθεί να αποσυρθεί από την Βόρειο Ήπειρο, υπακούοντας στους δυτικούς συμμάχους. Έτσι η Αλβανία έγινε κράτος και ταυτόχρονα βρέθηκε με μακεδονικό κομμάτι από τη μοιρασιά γιατί έτσι ήθελαν οι μεγάλες δυνάμεις!

Στις 29 Νοεμβρίου 1945 η νοτιότερη δημοκρατία της ομοσπονδιακής σοσιαλιστικής Γιουγκοσλαβίας ονομάστηκε Μακεδονία. Ο ισχυρός άνδρας της Γιουγκοσλαβίας στρατάρχης Τίτο, αφού τα έσπασε το 1948 με τον Στάλιν, απόλαυσε την ευνοϊκή μεταχείριση της Δύσης που τον περιέβαλε με περισσή φροντίδα. Ο ικανός στρατάρχης είχε σχέδιο. Προσδοκούσε να ενώσει τα Βαλκάνια σε μία σοσιαλιστική ομοσπονδία. Ήταν μάλιστα πολύ κοντά σε συμφωνία με την Βουλγαρία, κάτι που εξόργισε τον πατερούλη του διεθνούς σοσιαλισμού Στάλιν. Το όνομα της νότιας δημοκρατίας δημιουργούσε ζητήματα για έξοδο στο Αιγαίο και στο ποθητό λιμάνι της βυζαντινής συμβασιλεύουσας. Βέβαια η ιστορία απέδειξε ότι τα οράματα του Τίτο πήγαν περίπατο με τον θάνατό του, το 1980. Η μεταπολεμική Ελλάδα, προτεκτοράτο των Άγγλων αρχικά και των Αμερικανών αργότερα υπακούοντας στις επιθυμίες των δυτικών προστατών δεν αντέδρασε στην δημιουργία από τον Τίτο της Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας. Οι πολιτικοί κληρονόμοι αυτών των καλόπιστων Ελλήνων αποδέχτηκαν το 1991 τον διαμελισμό της Γιουγκοσλαβίας υπακούοντας αυτή τη φορά στις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και κυρίως των Γερμανών που βιάζονταν για την άμεση αναγνώριση της Σλοβενίας και της Κροατίας, χωρίς να θέσουν κανένα περιορισμό στους Ευρωπαίους για την κρατική υπόσταση της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας. Έτσι ο υπουργός των εξωτερικών που προσυπέγραψε με τα τέσσερα τον διαμελισμό της Γιουγκοσλαβίας θυμήθηκε καθυστερημένα ότι ήταν εγγονός της Πηνελόπης Δέλτα και ότι το όνομα της Μακεδονίας είναι ιερό, και συνδιοργάνωσε το γεμάτο πάθος συλλαλητήριο στις 14 Φεβρουαρίου του 1992 προκειμένου να μεταφερθεί η λαϊκή εντολή και οργή στους Ευρωπαίους εταίρους μας που δεν αντιλαμβάνονταν την ελληνική ευαισθησία και ευνοούσαν την παραχάραξη της ιστορικής αλήθειας. Λίγο αργότερα και αφού είχε γίνει αρχηγός πολιτικού κόμματος ανέτρεψε την «ενδοτική» κυβέρνηση Μητσοτάκη. Σήμερα, είναι ευρωβουλευτής της παράταξης, την κυβέρνηση της οποίας ανέτρεψε το 1993, και που υποστηρίζει αυτά που έλεγε ο Μητσοτάκης το 1992, προσπαθώντας εναγωνίως να περισώσει ότι μπορεί μετά από δεκαπέντε χρόνια, έχοντας ως προισταμένη της ελληνικής διπλωματίας την κόρη του Μητσοτάκη!

Το 1994 η ελληνική κυβέρνηση επέβαλε εμπάργκο στη γειτονική χώρα. Σαν αποτέλεσμα η αγορά του Βαρδάρη στην Θεσσαλονίκη ερήμωσε και οι παραλίες της Κατερίνης άδειασαν από τους σκοπιανούς παραθεριστές. Αυτό δεν εμπόδισε πολλούς συμπολίτες μας να κάνουν χρυσές δουλειές με τους γείτονες σπάζοντας το εμπάργκο κάνοντας λαθρεμπόριο μέσω Βουλγαρίας. Μιλάμε για χοντρές μπίζνες. Οι κατά τα άλλα αξιοπρεπείς αυτοί συμπολίτες συμμετείχαν και στα παμμακεδονικά συλλαλητήρια ανεμίζοντας σημαίες με χρυσό σταυρό πάνω στο κοντάρι!
Τον Νοέμβριο του 1995 υπογράφτηκε η ενδιάμεση συμφωνία. Ήταν αποτέλεσμα των διεθνών πιέσεων για την αποκατάσταση των σχέσεων ανάμεσα στις δύο χώρες. Βλέπετε οι δυτικοί σύμμαχοι προετοίμαζαν την επέμβαση στη Σερβία και ήθελαν ανοιχτό το διάδρομο από το λιμάνι της Θεσσαλονίκης προς την βαλκανική ενδοχώρα. Η Ελλάδα είχε τότε το πάνω χέρι. Την είχαν ανάγκη. Έτσι η γειτονική χώρα άλλαξε σημαία και διόρθωσε το Σύνταγμα της απαλείφοντας τις αλυτρωτικές αναφορές. Φανταστείτε την ξεφτίλα μίας χώρας που υποχρεώνεται να αλλάξει σημαία... Έκτοτε οι Έλληνες πολιτικοί εγκατέλειψαν το θέμα αφού κανείς από τους συμμάχους δεν τους το ξαναθύμισε και δεν τους επέβαλε την ολοκλήρωση της "λύσης". Αντίθετα όλα αυτά τα χρόνια οι διεθνείς αναγνωρίσεις της γειτονικής χώρας με το συνταγματικό της όνομα καταγράφονται απανωτές.

Αυτές τις ημέρες διεξάγεται η τελική διαπραγμάτευση μεταξύ της Ελλάδας και της FYROM. Είναι αποτέλεσμα της πίεσης των ξένων συμμάχων που επιθυμούν την συμμετοχή της γειτονικής χώρας στο ΝΑΤΟ. Την έχουν ανάγκη για την εξυπηρέτηση των νέων τους σχεδιασμών στη χερσόνησο του Αίμου. Και αφού οι σύμμαχοι ξανάρχονται στα Βαλκάνια ευκαιρία να κλείσουν οι εκκρεμότητες. Η ελληνική υπερήφανη εξωτερική πολιτική υπακούοντας για μία ακόμα φορά στις συμμαχικές απαιτήσεις προσέρχεται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για να υπερασπίσει τα εθνικά δίκαια, που έχουν άλλωστε απεμποληθεί επαρκώς στο παρελθόν. Η άλλη πλευρά σε μια γκροτέσκο βαλκάνια εκδοχή λεονταρίζει μέχρι να της πουν οι νατοικοί να το βουλώσει. Η λογική των συμμάχων θα επιβάλλει μία αμοιβαία αποδεκτή και ταυτόχρονα εξευτελιστική και για τους δύο συμφωνία. Το ποιος κάνει παιχνίδι στην περιοχή είναι δεδομένο. Τα υπόλοιπα είναι άλλα λόγια ν' αγαπιόμαστε. Η λαική ένταση και στις δύο χώρες είναι πράγματι έκδηλη. Περιγράφει την αγωνία για μία ακόμα αναμενόμενη ξεφτίλα. Εκφράζεται με συλλαλητήρια και τους γνωστούς βαλκάνιους παροξυσμούς γνωρίζοντας πολύ καλά τι έρχεται και ότι η διαχρονική μακεδοσία θα συνεχιστεί.